-in

Tagalog

Mga alternatibong anyo

• -hin
• -nin
• -rin

Hulapi

-in (hulaping pambuo ng pandiwa)

1. (pangbunsod sa bagay) upang maisagawa ang kilos ng pandiwa sa isang tao o isang bagay

   Lulutuin ko ang isda.? (Nakatuon sa ang isda)

Hulapi

-in (hulaping pambuo ng pang-uri)

1. upang makagawa ng katangian o kalikasan

   lagnat + -in → lagnatin

   malungkot + -in → malungkutin

   kanluran + -in → kanluranin

Hulapi

-in (hulaping pambuo ng pangngalan)

1. isang bagay ng kilos na ipinahayag ng ugat

   awit + -in → awitin

   aral + -in → aralin

2. (diyalektal, Quezon, atbp.) hulaping pambuo ng kalikasan, pinagmulan o pinag-ugatan ng isang tao

   Quezon ("lalawigan") + -in → Quezonin ("mamamayan ng lalawigan ng Quezon")

   Sampaloc ("bayan") + -in → Sampalukin ("mamamayan ng bayan ng Sampaloc")

   lalawigan + -in → lalawiganin ("mamamayan ng lalawigan)

   silangan + -in → silanganin ("mamamayan sa silangan)

3. (makasaysayan) hulapi upang makabuo ng makababaeng pangalan

   Ilog ("panlalaki")) + -in → Ilogin ("pambabae")

Tingnan din

• in-
• -in-

Mga tala sa paggamit

1. Karaniwan, ang /h/ ay ipinapasok bago ang in kapag ang salitang ugat ay nagtatapos sa patinig na hindi sinusundan ng glottal stop. Sa ilang mga kaso, ang pagbabago ng ponema ay maaaring mangyari at ang /h/ ay nagiging /n/.

   sabi + -hin → sabihin

   talo + -hin → talunin

2. Minsan, nawawala ang huling patinig ng salitang ugat kapag idinagdag ang panlapi.

   sunod + -in → sundin

   kamtan + -in → kamtin

3. Dahil sa allophony, ang /d/ ay nagiging /r/ kapag ipinasok bago ang -in.

   hangad + -in → hangarin

   baligtad + -in → baligtarin

   bayad + -in → bayarin

4. Sinabi ni Colin na isang kasanayan sa mga Tagalog ang pagdaragdag ng /-in/ sa mga pangalan ng babae upang maitangi ang mga ito sa mga lalaki. Nagbigay siya ng halimbawa sa kanyang akda: "Si Ilog (ilog), pangalan ng lalaki; Si Iloguin, pangalan ng babae."[1]